Weiss Marek

Marek Weiss

Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (1974) i reżyserię w warszawskiej PWST (1980). Debiutował realizacją Troilusa i Kressyda Szekspira w Teatrze Narodowym. Jako dyrektor Teatru Muzycznego w Słupsku (1978-1981) realizował głównie dramaty Szekspira. Stypendium British Institute umożliwiło mu podjęcie studiów szekspirowskich w Wielkiej Brytanii, których efektem była głośna inscenizacja Hamleta nagrodzona na festiwalu w Toruniu. W latach 1981-1982 był etatowym reżyserem w Teatrze Narodowym w Warszawie, gdzie wystawił Czekając na Godota Becketta. W 1981 roku zrealizował w Operze we Wrocławiu prapremierę opery Zbigniewa Rudzińskiego Manekiny, zaprezentowaną na Festiwalu w Rennes oraz na Festiwalu Narodów w Sofii. W latach 1982-1988 i 1992-1995 był głównym reżyserem Teatru Wielkiego w Warszawie. Zrealizował na tej scenie kilkanaście oper, są wśród nich: Borys Godunow Musorgskiego, Fidelio Beethovena, Wozzeck Berga (prapremiera polska), Łucja z Lammermooru Donizettiego, Straszny dwór Moniuszki, Turandot Pucciniego, Manekiny Rudzińskiego, Aida, Macbeth, Traviata i Nabucco Verdiego, Mistrz i Małgorzata Kunada, Bramy raju Bruzdowicz, Dama pikowa Czajkowskiego, Salome Straussa, Raj utracony Pendereckiego (prapremiera polska) i Faust Gounoda. Od 1989 roku przez dwa sezony pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Północnego w Warszawie. W 1991 powrócił do Opery Narodowej, a także zrealizował w Teatrze Wielkim w Łodzi Diabły z Loudun Pendereckiego i Don Giovanniego Mozarta. Don Giovanniego przygotował też w Operze Narodowej (1989).

Wiele z jego spektakli było prezentowanych zagranicą  (Paryż, Londyn, Berlin, Monachium, Wiedeń, Moskwa, Bruksela, Hadza, Luksemburg, Ateny, Pekin, Tokio, Jerozolima i kilkunastu innych miastach Europy i Azji). Za granicą pracował jako reżyser w: Bułgarii, Izraelu, Turcji, USA, Korei Południowej, Belgii, Holandii, Słowacji i Finlandii. Wielokrotnie realizował spektakle na festiwalach w Atenach, Jerozolimie, Xanten, Carcassonne, Pafos i Vichy. 

W latach 1995-2001 był dyrektorem artystycznym Teatru Wielkiego w Poznaniu, gdzie przygotował, m. in.: Nabucco, Traviatę i Trubadura Verdiego, światową prapremierę Elektry Theodorakisa (Luksemburg, 1995), Toskę i Madame Butterfly Pucciniego, Wesele Figara iCzarodziejski flet Mozarta, Cyrulika sewilskiego Rossiniego, Salome Straussa, Diabły z Loudun Pendereckiego, Carmen Bizeta oraz Borysa Godunowa Musorgskiego. Polska prapremiera Galiny Landowskiego (1999) została zaproszona na Światową Wystawę EXPO 2000 w Hanowerze. W maju 2001 roku przygotował w poznańskiej operze Aidę Verdiego, którą zakończył okres współpracy z teatrem.

Produkcją Wolnego strzelca Webera otworzył nowo odbudowaną scenę Opery Wrocławskiej. Z jej zespołem przygotował widowiska w Hali Ludowej, takie jak: Nabucco, Skrzypek na dachu i Aida oraz operę Rudzińskiego Antygona i Kolonię karną Bruzdowicz. Najważniejszą pozycją we współpracy z Operą Wrocławską była inscenizacja Czarodziejskiego fletu Mozarta zaprezentowana z okazji 250. rocznicy urodzin kompozytora i Wesele Figara w koprodukcji z Operą Bałtycką.

We wrześniu 2004 został zastępcą dyrektora artystycznego Opery Narodowej. Jednak rok później, po odwołaniu dyrektora Kaspszyka, zrezygnował ze swojej funkcji. W Teatrze Narodowym zrealizował dla festiwalu Warszawska Jesień prapremierę opery Zygmunta Krauzego Iwona Księżniczka Burgunda. W 2007 roku przeniósł tę realizację do Opery Narodowej. W latach 2006-2014 był etatowym reżyserem Warszawskiej Opery Kameralnej, gdzie zrealizował Wolnego strzelca Webera, Juliusza Cezara Händla i Żywot rozpustnika Strawińskiego.

W latach 2008-2016 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Opery Bałtyckiej. Teatr ten przekształcił w nowoczesną placówkę z młodym, dynamicznym Bałtyckim Teatrem Tańca. W uznaniu za swą działalność został wraz z żoną Izadorą Weiss, choreografem, z którym stale współpracuje, uhonorowany Pomorską Nagrodą Artystyczną marszałka województwa. Ważną realizacją była Adrianna na Naxos Straussa, prezentowana na festiwalu TV Mezzo i transmitowana do wielu krajów na świecie. Kolejny spektakl Salome został uznany przez krytyków za najciekawsze w Polsce operowe wydarzeniesezonu 2010/2011. Światowa premiera Madame Curie z muzyką Elżbiety Sikory, napisaną dla Opery Bałtyckiej, zrealizował w Paryżu na zaproszenie UNESCO. DVD z tego spektaklu otrzymało we Francji prestiżową nagrodę Orfeusz. Znaczącym projektem była premiera Skrzypce Rotszylda / Gracze, w której połączył muzykę Szostakowicza z kompozycjami jego uczniów: Fleishmana i Meyera. Spektakl uznany został za najciekawsze wydarzenie 2013 roku. Wraz z Izadorą Weiss konsekwentnie wprowadzał do repertuaru oparte na sztukach Szekspira spektakle operowe, jak Makbet i Otello, oraz baletowe: Romeo i Julia, Sen nocy letniej i Burza. Zwieńczeniem jego pracy reżyserskiej stała się Czarna maska Pendereckiego (teatr Wielki – Opera Narodowa) oraz Łaskawość Tytusa Mozarta (Warszawska Opera Kameralna). Zainicjował dyskusję o konieczności budowy nowej siedziby Opery Bałtyckiej, uznanej w rankingu BBC za jedną z najciekawszych w Europie w sezonie 2010/2011. Prowadził zajęcia dla reżyserów w akademiach teatralnych w Warszawie i Krakowie. 

Otrzymał wiele nagród i odznaczeń, wśród nich teatralną Nagrodę Komitetu Kultury Niezależnej „Solidarności” (1987) i Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005). Jest autorem kilkudziesięciu artykułów oraz pięciu wydanych powieści: Boskie życie, Cena ciała, Brat bies, Antygona w piekle i Amor królem.

Powrót do góry